Xun

PreviousNext

Xun (Hiuan), küre şeklinde pişmiş topraktan yapılan bir Çin aerofonudur. (Çıkardığı sesten dolayı gemi flütü olarak da bilinmekte.) Birinci kullanım alanı Çin anakarasından çok daha uzakta Tayvan’da ( ( Çin hükümetinin getirdiği sınırlamalar nedeni ile) Konfiçyus Rituel Toplulukları (Confucian Ritual Ensembles)’ncadır. Zhou döneminde saray ritüelleri için seçilmiş bir grup, doğal materyallerden üretilen enstrümanlar kullandı. Rituel kapsamında kullanılan bu enstrüman da ritüellerin kendisi kadar değerli olan Xun’du. Toprak ve kil’den üretilen ve rituellerde cennet ile yeryüzü arasındaki mükemmel uyumu ifade etmeye çalışan bu enstrümanın ön yüzüne mitoloji ile bağlantılı hayvan figürleri çizilirdi. Burada resmedilen enstrüman tamamen pişmiş kilden yapılmıştır ve üzerinde hava deliği bulunur. Ayrıca iki parmak deliği de vardır (Çapı küçük olduğu için çok fazla görülmez.) Alt kısmında da daha küçük delikler bulunmakta. Taban kısmı kapalı olan enstrüman bu haliyle sıradan bir kap gibi görünmekte. Hemudu arkeolojik çalışmalarında MÖ 5.000'e kadar erken bir tarihe dayanan ve parmak delikleri olmayan bir ‘gemi flütü’ bulundu. Sonraki süreçte aynı bölgeden delikleri olan ve Neolitik dönemden kalma üç enstrüman daha çıkarıldı. Enstrüman; Zhou dönemi'nde (MÖ 1122-221) devlet rituellerinin bir tipik üyesi oldu ve zamanla iki parmak deliği dokuz adete kadar yükseldi. İcracı, enstrümanı iki eliyle birlikte tutar. Hava deliğinin arka kenarı üst dudağın altına; alt kenarı ise alt dudağa baskı yapacak şekilde yerleştirir. Enstrümanın arkasındaki iki delik baş parmakların konumlanması içindir. Diğer parmaklar ön alt kısımdaki delikleri kullanmak için hazır konumdadır. Bu tutuş ile birden fazla çalış kombinasyonu geliştirilebilir.