Keman 1

PreviousNext

Modern bir keman; box-lute chordophone'udur ve Batı Avrupa'da geliştirilmiş yaylı çalgılardan keman ailesinin bir üyesidir. Kemanın tarihsel serüveni için Barok Keman tarihi incelenmelidir. Buraki hali ile keman 1800'lü yıllardan beri var olmuştur. 19.yy'ın başlarında keman, bir geniş repertuvara sahipti ve bu edebiyat büyümeye devam etti, günümüzde de aynı şekilde devam etmekte. Keman; hem orkestraların hem de oda müziği topluluklarının temel dayanağı haline gelmiştir. Klasik Keman repertuvarının ve icrasının ilerlemesi ve gelişmesi bugün en çok müzik fakültelerinde ve lisansüstü birimlerde akademisyen icracılar ile devam etmektedir. Akademi dışındaki icracıların büyük kısmı da orkestra, oda müziği toplulukları ve ticari müzik endüstrisinde (kayıt, albüm vs) serbest olarak çalışmaktadırlar. Tarihsel olarak 19.yy Avrupası'nda ve Batılıların kendini tanıttığı ve kültürel alışkanlıklarını aktardığı dünyanın herhangi bir yerinde yüksek eğitimli ya da profesyonel bir keman icracısı ile karşılaşabilirsiniz. Keman icra kültürü öylesine yayılmıştırki Flamenko'dan Balkan Çingeneleri'ne; Güney Hindistan klasik müziğinden Endonezya'ya; Türk halk Müziği'nden Tarab kültürüne bir çok tür ve bölgesel alanda karşılaşabilirsiniz. Geçtiğimiz son iki yüz elli yılda barok keman üzerinde ciddi değişiklikler yapıldı. Birbirini izleyen temeldeki dört değişiklik günümüze kadar geldi: 1.Tel değişikliği 2. Boyun boyutları ve açısı 3.Köprü yüksekliği 4.Ses direği. Enstrümanın rezonatör kutusu kemerli üst gövde ve dar bir alana sıkıştırılmış yan parçaya, yapıştırılmış alt plakadan oluşan kıvrımlı bir ağaçtan yapılır. İnce traşlanmış akçaağaca altı şeklinde kavis kazandırılmış yan kısım, üst ve alttaki bloglar (kapak) ile güçlendirilmiştir. Üst blok enstrümanın sap kısmını rezonatöre sabitlemek için kullanılır. Alt blok tasarımı, tel gerginliğinin dayanıklı olması için kullanılır. Üst blok, ince traşlanmış ladin ve ya alt blokta kullanılan akçaağaçtan yapılır. Blok üzerinde stilize edilmiş 'f' delikleri bulunur. Rezonatörün dış yüzeyine birkaç kat vernik sürülür. Akçaağaçtan yapılan sap kısmının üzerinde abanoz ağacından klavye eklenir. Burguluk kısmı, her iki tarafta ikişser tane omak üzere yan olarak monte edilen ahşap ayar vidasından ibarettir. Boynun en üstünde bulunan salyangoz şekil bir tür süslemedir. Burguluk kısmı, her iki tarafta ikişer tane omak üzere yan olarak monte edilen ahşap ayar vidasından ibarettir. Boynun en üstünde bulunan salyangoz şekil bir tür süslemedir. Teller çıkarılabilir kuyruk parçasına tutturulmuş uç pimlere bağlanır. Tel uzunlukları 12,8 inç'tir. Kavisli bir ahşaptan yapılan yay at kılı ile titreşim vermektedir. Rezonatörün alt ucuna ve kuyruk parçasının sol tarafına çıkarılabilir çenelik takılır. Klasik Batı Müziği icrasında keman sol omuzun üstüne çenelik yardımıyla hafifçe boyun desteği ile sıkıştırılarak yerleştirilir ve kabaca yatay tutulur. İcracı klavye için sol elini, yay kullanımı için sağ elini kullanır. Yay kullanımı dışında enstrüman pizzicato tekniği ile de çalınabilir. Klasik Batı Müziği'nde ve diğer birçok türde performans için dört telin standart ayarı şöyledir: G3 - D4 - A4 - E5. Diğer akort türleri Klasik Batı Müziği dışındaki geleneksel müziklerde kullanılır. Enstrümanın klavyesi perdesiz olduğundan icracı kromatik aralıkları veya mikrotonal aralıkları kolayca üretebilir. Bu perdesiz yapı aynı zamanda ince ve geliştirilebilir özgür süslemelerin yapılabilmesini mümkün kılar.