Kaval

PreviousNext

Kaval; Balkan bölgesinde (Makedon Kavall'ı gibi) ve Türkiye'de Kız Ney'e benzer yapısıyla bilinen Bulgaristan'ın geleneksel aerofonudur. Kaval ve diğer pek çok Balkan muadili Orta Doğu kökenli olup Türkiye'de üretilmektedir. Balkan bölgesinin büyük kısmı MS 1500'den 1877'ye kadar Türk ve Osmanlı idaresi altındaydı ve büyük olasılıkla kültürel etkileşim sayesinde Balkanlara yayıldı. Gelenekteki kaval, pastoral bağlamda erkek icracılar ile ilişkili bir solo enstrümandı ancak çeşitli halk kutlamalarında dans ve küçük topluluklara eşlik etmek için de kullanıldı. 1944'te Bulgaristan Kominismi ile birlikte kaval ve diğer halk enstrümanları müzik konservatuvarlarının kurulması ile gerek siyasi gerekse de sosyal ideolojiler ile çok daha işler hale geldi. Günümüz Bulgaristan'ındaki müzik topluluklarında ve medya yayın organlarında karşılaşma olasığı en yüksek enstrüman kavaldır. Bulgar kavalı gelenekte yekpare ağaçtan yapılmasına rağmen günümüzde eğimli ağızlık, boynuz ve kemikten yapılan ek parçalar ile (eklem bağlantıları) toplamda üç ayrı parçadan oluşabilir. Yedi parmak deliği olan silindirik yapıdaki enstrümana orta eklemde bir de başparmak deliği eklenir. Uç eklemine 'devil's holes' (şeytan delikleri) adı verilen ek küçük dört delik daha açılabilir ancak bu delikler hiçbir şekilde kapatılmaz. İcracı; kavalı iki eliyle yaklaşık 30 derecelik bir açı ile tutar. Enstrümanın eğimli ucu dudaklar arasına yerleştirilir ve dişler kenara değicek şekilde tutar. Kavalın ses ve mod sistemi, enstrümanın uzunluğuna göre belirlenir. İyi bir icracı yaklaşık üç oktav ses genişliğine erişebilir.