Müze Çalışma Saatleri: Pazartesi Hariç Haftaiçi 09:00 - 17:30

Gusle



Gusle; Balkanlar'da (Güneydoğu Avpupa) Sırbistan, Karadağ, Bosna Hersek'in Dinarik Sıradağları'nda görülen tek telli yaylı (kordofon) bir enstrümandır. Adını epik şarkılar söyleyen erkek ozanlar (guslar)'dan alır. Günümüzde Gusle, birkaç Balkan ülkesinin ulusal sembolüdür. Enstrümanın burguluk kısmında bulunan at figürü, bu enstrümanın kökeninin Orta Asya'dan gelen göçebelerden kaynaklandığını göstermektedir. Gerek Türk gerekse de Hristiyan toplumlarda görülen destansı şarkı söyleme geleneği Balkanlar'da bile olsa bir nevi ifade biçimidir ve ihtiyaçtır. Gövdesi yekpare olan enstrüman için kullanılan ağaç genellikle akçaağaçtır. Gövdenin armudi kısmını genelde küçük çiviler çakılır ve rezonatörün arka alanına da küçük delikler açılarak sesin yayılması sağlanır. Ayrıca at kılından yapılan bir yay sayesinde enstrüman çalınır. Enstrüman dikey olarak tutulur ve sola doğru eğilir. Sol el enstrümanın boyun kısmını destekler. Rezonatör kutusu dizlerin arasına sıkıştırılır. Yay, icracının sağ elinde tutulur. Tel (ip), sol elin işaret parmağı başta olmak üzere orta ve yüzük parmağı ile serbest hareket edebilir. İcracılar (Guslar); aynı zamanda birer besteci olmalarının yanı sıra güncel konularda da bilgi sahibidirler. Her icracının genel olarak kendine özgü bir melodisi vardır ve hikaye aralarında sadece bu melodiyi çalar. Enstrümanın sesini kendi sesine göre akort eder ve icrayı gerçekleştirir.