Bandura

PreviousNext

Bandura, Ukrayna'nın ulusal sembol enstrümanı olarak kabul edilen ve psaltery ailesinden ( piyanonun atası olarak düşünülen enstrüman) bir telli çalgıdır. Kobza olarak da bilinen bu çalgı halk müziğine eşlik etmek için kullanılır. Banduri'nin öncül enstrümanı 6.yy Yunan Edebiyatı'nda da adı geçen Kobza'dır. Ortaçağ boyunca şarkı söylemek ve danslara eşlik etmek için kullanılan enstrüman 15.yy Doğu Avrupa'sında yeni haliyle öne çıktı. Bu haliyle Ukrayna Kazakları'nın ( Ukranian Cossacks) istirmarlarını destansı balladlarla anlatan kobzari'lerce benimsendi. (Kobzari: Çoğu görme engelli profesyonel müzisyenler) 20.yy'ın başında milliyetçilik hareketleri ile eşleştirildi ve Stalin döneminde (1930'lar) müzisyenler gibi enstrümanın da büyük kısmı infaz ve yok edildi. Sovyet yıpratmasına rağmen enstrüman sonraki süreçte müzik topluluklarında ve okullarda çalınmaya devam etti. Geleneksel olarak ayarlanan diyatonik mod yerine kromatik mod olarak ayarlanmış yeni hali popülerleşti ve Ukraynalı göçmenlerce Kuzey Amerika'ya taşındı. Oval bir ahşap gövdeye sahip enstrümanın gövdeye sonradan eklenen kısa bir sapı da vardır. Sap kısmından gövdeye doğru uzanan 4 ila 8 arası bas teli; 30 ila 60 arası kromatik şekilde dizayn edilmiş tiz telleri bulunmaktadır. Enstrüman oturur pozisyonda çalınır ve enstrümanın gövdesi, icracının bedenine paralel (neredeyse dikey) olarak durur. Bas teller sol elin parmakları ile, tiz teller ise mızraplı ya da mızrapsız şekilde sağ el ile çalınır ya da çekilir.