Obua

PreviousNext

Modern obua(Oboe, Hautbois, Hoboe ,tahta üflemeli çalgı); Avrupa'da geliştirilmiş, konik biçimli çift kamışlı bir aerophone'dur. Günümüzde Batı kozmopolitliğinin kök saldığı herhangi bir yerde görülebilir. Obua; senfoni orkestrası, oda müziği orkestraları ve konser gruplarının yanı sıra askeri müzik topluluklarınca da kullanılmaktadır. Barok Dönem'den kalma repertuvarı, son üç yüz yıl boyunca da kullanılmakta. Canlı performans sergiyeleyen müzisyenler için bu repertuvar aynı zamanda iyi performansın da göstergesidir. Günümüz üniversitelerinin programlarında eğitimi yoğunlaşsa da bunun yanı sıra lisans öncesi okul sevilerinde de eğitimi verilmektedir. Obua; 1820'lere kadar azalarak da olsa kullanımı devam eden Barok Obua soyundan gelmekte. Barok Dönem obuasının parmak kapatma icrası ve ton sorunları enstrümanın ağaç olması ile ilişkilendiriliyordu. 19.yy'ın ortalarında A6 anahtar mekanizmasının benimsenmesi ve yapımı ile enstrüman bugünkü haline ulaştı. ( Bazı kaynaklarda bu yeni hal “conservatoire oboe” olarak kaynaklarda yer alır) Obua; geleneksel olarak sert bir ağaçtan yapılır. Gövdenin üst (kamış ucu) kısmında çapı en küçüktür, en büyük çap konik deliğinin olduğu kalak kısmıdır. Gövdeye eklenen iki ayrı parça, enstrümanın bütününü oluşturur. Farklı boyutlardaki yirmi bir delik, gövde boyunca perde olarak ideal konumlara yerleştirilmiştir. Deliklerin üst kısma sonradan eklenen yastıklar ile kapatılır. Yaylar, çucuk akslar,anahtarlar ve çeşitli montaj malzemeleri içeren karmaşık mekanik sistemi el anatomisi düşünülerek hazırlanmış ve sistemleşmiştir. Enstrümanın çift kamışı, ortasından katlanmış bir başka dar ve uzun kamış şeritinin eklenmesi ile oluşur. İcracı; enstrümanı ayakta ya da oturarak iki eliyle dikey konumda tutar. Bu tutuşta sol el üstte sağ el ise altta kalır. Kamış ağızdan içeri sokulur ve çene kasları yardımıyla dudakların arasında baskılı şekilde icraya hazır olur. İcracının sol el başparmağı da dahil tüm parmakları ses üretmek için kullanılır. Sağ el baş parmağı bir başka başparmak dayanağının hemen altında durur ve daha çok enstrümanın dengeli tutulmasını sağlar. Üfleme şiddetli şekildedir. Tüm parmak delikleri kapalı isen en düşük ses perdesi B-bemol3 şeklindedir. Mümkün olabilen en yüksek ses perdesi ise icracıya bağlıdır ancak profesyonel bir icrası A6 perdesine ulaşabilir. Temel ses genişliği üç oktavın biraz altındadır ve bu ses aralıkları kromatiktir.